En nu even goed opletten

werkt een werkgeheugentraining?

Ik zie zeer regelmatig kinderen die niet goed opletten. Ze kijken en luisteren niet goed genoeg naar dat wat gereproduceerd moet worden, omdát ze afgeleid zijn door interne of externe factoren. 

Is een werkgeheugentraining hierbij een oplossing? Ik hoop van harte dat het antwoord ja is. 

Er worden veel dingen beweerd over het werkgeheugen en over concentratie. We kennen de oplossing methylfenidaat bij concentratieproblemen. De meeste mensen zullen medicatie niet zien als een en al wenselijke oplossing. Het is geen wonderpilletje en vrijwel alle medicatie brengt neveneffecten mee. We eten suikervrij, ongefermenteerd, biologisch en minderen vleesch. Ofwel we houden ons aan die Schijf van 5 Revised plus en dan zullen we er bij onze lieve gezonde kinderen een pilletje in knallen? Liever niet.

Maar  omdat stress toch ook niet gezond is en het de kwaliteit van leven kan vergroten, lijkt medicatie soms een goede keuze. Want ook: wat ánders?

Wat ontzettend fijn dat onderzoek doorgaat. Wát kan er gedaan worden aan concentratieproblemen zó dat het doorwerkt in de praktijk? Nee niet alleen die mooie goed lopende praktijk van die aardige goed gemotiveerde therapeut. Ik bedoel uiteraard: zó dat het tot effect leidt op bv werk en school? 

Over die goed lopende praktijk gesproken: booming buzz voor de werkheugentrainers! Er wordt namelijk beweerd dat bij concentratieproblemen vaak het werkgeheugen aangepakt moet worden omdat dit voorliggend problemen geeft. Klinkt mooi en wat fijn: een gezondere oplossing. We kunnen er wat aan dóén! 

Cogmed sprak mij jaren terug al aan. Een neuropsycholoog vertelde mij echter dat het helemaal nog niet bewezen was dat deze training ook een transfer gaf naar het dagelijks leven van de zwoeger. Want daar was het mij vooral om te doen. Oh… doortesten maar! Het lijkt zo mooi.

En dan nu, 2022, lees ik op de website van het NJI dat het programma COGMED erkend is als behandelmethode. Én ik lees dit: “Daarop kwam zij tot het oordeel dat er eerste aanwijzingen zijn voor de effectiviteit van Cogmed, met de kanttekening dat de gevonden verbeteringen in het werkgeheugen niet lijken te resulteren in verbeterd schools functioneren.” Oh… weegt het zwoegen dan wel op tegen het resultaat? Er moet behoorlijk vaak een behoorlijke tijd getraind worden. Zoals bij wel meer behandelmethodes. Zo werken onze hersenen. Dat weten we tegenwoordig gelukkig. 

Oké, er wordt gesteld dat concentratieproblemen vaak (soms?) verklaard kunnen worden door problemen in het werkgeheugen. Verbaal, visueel, tekstueel, numeriek,… waar hebben we het over?

Dit klinkt aannemelijk, dit lijkt mooi. Maar: Ís dit waar? Of is dit sóms waar? Of is het een commerciële gedachte? Goed verkoopt het wel. Het is namelijk een mooie methodiek passend bij de ontdekkingen in deze tijd. Het is concreet goed uit te voeren en daar houden we van. Zoals het NJI het zegt “Cogmed is een goed uitvoerbare, duidelijk omschreven interventie waar het transdiagnostisch denken goed naar voren komt. Het protocol is helder beschreven en goed overdraagbaar.” 

Over werkgeheugen en concentratie lees ik ook: “het werkgeheugen gaat over de actieve verwerking van de informatie in het korte termijn geheugen. Hierbij spelen processen zoals aandacht ook een rol.” …. “Uit studies blijkt dat als hier onverwachte stress bij komt, dan is de informatie totaal gewist. Het werkgeheugen kan niet functioneren bij stress en bij afleidende factoren.” Er is dus niet een één en al lineair causaal verband te leggen tussen werkgeheugen en concentratie waarbij werkgeheugenproblemen voor-/ onderliggende probleem zijn. 

Ik zie zeer regelmatig kinderen die niet goed opletten. Ze kijken en luisteren niet goed genoeg naar dat wat gereproduceerd moet worden, omdát ze afgeleid zijn door interne of externe factoren.  Ja, goed opgelet, dat had ik al gezegd. Het zal aan mijn concentratie liggen. Of mijn werkgeheugen of het is gewoon een taalkundige zet. Wie zal het zeggen. In elk geval vraag ik mij nog steeds af: is een werkgeheugentraining voor deze kinderen een oplossing? Ik hoop nog steeds van harte dat het antwoord ja is. 


Hoopvol kritisch,

Nynke

Een gemotiveerd modern denkend therapeut en liefhebbend ”moeder van”.